Category: Գրադարան
Published on 09 December 2012
Print

 

 

ՀԱՎԵԼՎԱԾ ԹԻՎ 3

Հայտարարություն

Այսօր անվիճելի է, որ ցանկացած պետությունում իշխանությունը պատկանում է ժողովրդին։ Նույնիսկ բռնապետները հայտարարում են, որ իրենք ժողովրդի շահերի արտահայտիչն ու պաշտպանն են։

ժողովրդավարության պայմաններում ժողովուրդը երկիրը կառւսվարելու իր իրւսվունքը իրականացնում է ընտրությունների միջոցով։ Այդ ճանապարհով են ձևավորվում իշխանությունները։ Ընտրությունների ընթացքում առանձին օրինախախտումները պարզ քրեական հանցագործություններ են, սակայն, եթե դրանք կրում են զանգվածային բնույթ և կազմակերպված են, ապա հանգեցնում են օրինական իշխա֊նությունների ապօրինի փոփոխմանը դեռևս նրանց ձևավորման փուլում։

Քաղաքակրթությունը գտել է ժողովրդի գերիշխանությունը կայունարար ամրագրելու լավագույն ճանապարհը ժողովրդավարությունը։

Ժողովրդավարական պետություններում իշխանությունները ձևավորվում են և փոփոխվում ժողովրդի քվեների ընտրություննեոի միջոցով։ Իշխանությունների ձևավորման ու փոփոխման որևէ այլ ճանապարհ իշխանությունների բռնի և ապօրինի փոփոխություն է, որը համարվում է պետական հեղաշրջում։ Եվ ամենևին էլ կարևոր չէ, թե իշխանությունների ձևավորման կամ փոփոխության որ փուլում է տեղի ունեցել իշխանության բռնազավթումը։ Իսկ նենգության առումով, նախնական ձևավորման փուլում, այսինքն ընտրության միջոցով ժողովրդավարության պատրանքը պահպանելով իշխանության բռնազավթումը առավել անբարո է։

ՀՀ ներկայիս իշխանությունները գնացին այս ճանապարհով։

Հենց այս էր, որ լցրեց Հայաստանի քաղաքացիների համբերության բաժակը։ Բացասական երևույթներից ազատագրվելու նպատակովնախընտրական դաշինքում միավորված ուժերի հետ միաբանվեց գրեթե ողջ ժողովուրդը և այս ընտրությունները ստացան ազգային-ազատագրական պայքարի ազգային ինքնորոշման բնույթ։

Կանխագուշակելով իրենց անխուսափելի պարտությունը, Լեոն Տեր-Պետրոսյանը և նրա կողմնակիցները որոշեցին իշխանությունը իրենց ձեռքում պահել ապօրինի միջոցներով, որոնք հովանավորվեցին և հաճախ իրագործվեցին ՊՆ-ի, ՆԳՆ-ի, մարզպետարանների և պետական համակարգի մյուս օղակների քրեաբարո ուժերի անմիջական մասնակցությամբ և պետական լծակների օգտագործմամբ։

Այս ամենն այնքան զանգվածային էր, որ մինչև շահագրգռված քաղաքական ուժերի կողմից օրենքով նախատեսված բողոքների մատուցումը, օրինա-խախտումների մերկացա մը և միջազգային դիտորդների պաշտոնական հայ-տարարությունը, հասկացան հազարավոր քաղաքացիներ։ Մարդիկ, որ Լեգատ ապրելու իրավունք ունեն, ոչ միայն լսեցին ուրիշներից, այլև իրենք զգացին, որ բռնադատված է իրենց ընտրելու ազատ ապրելու իրավունքը, և խանդավառվելով մեր քաղաքական գործիչներիս միակամությամբ, հավատով լցվեցին և ոտքի ելան։

և սա էր բնականը։

Ինչ խոսք, Վազգեն Մանուկյանի սեպտեմբերի 25-ի անհատական նախա-ձեռնությունը, որից օգտվեցին իշխանությունները, և զարգացնելով շատ արագհասցրեցին մինչև «պետական հեղաշրջման փորձ» անհեթեթ մեղադրանքին, ինչ-որ պահ շեղեց խնդրի բուն էությունից անարդար ընտրություններից և կատարված պետական հեղաշրջումից, սակայն մեր բոլորիս պարտքն է վեր կանգնել մեզ պարտադրվող արհեստական հարցերից, նաև մեղադրանքներից և մտածել մեր հայրենիքի ներկայի, նաև ապագայի մասին։

Աեպտեմբերի 25-ի միջադեպն իր բոլոր անցանկալի դրսևորումներով և հետևանքներով, իրականում տեղի ունեցածի համեմատությամբ, մանրուք է, և ուռճացվեց իշխանությունների կողմից, որպեսզի քողարկվի իրենց իսկ կողմից կատարած պետական հեղաշրջումը։

Այսօր հայտնի է նաև միջազգային դիտորդների կարծիքը, այն է ընտրությունների ընթացքում տեղի ունեցած խախտումները կարող էին ազդել ընտրությունների ընթացքի վրա։ Հենվելով հարյուրավոր վկայությունների վրա, մենք վստահորեն պնդում ենք. որ դրանք ազդել են, և ընտրություններ տեղի չեն ունեցել։

ԿԸՀ-ում մեր ներկայացուցիչները չեն ստորագրել ՀՀ նախագահական ընտրության ամփոփիչ արձանագրությունը և առաջարկել են ընտրությունը համարել անվավեր։ Սովորաբար պետական հեղաշրջումներին հաջորդում են սադրանքներ, քաղաքական ազատությունների սահմանափակում, «վհուկների» որս։ Մենք այսօր այդ բոլորի ականատեսն ենք։ Կասեցված ՀԴ-ին միացան ԱԺՄ-ն ու ԱԻՄ-ը։ Իշխանությունների ապօրինությունների դեմ ընդվզած մարդկանց անթույլատրելի գործողությունները, որ կարելի է որակավորել որպես ընդհարում, ներկայացվեց որպես հեղաշրջման փորձ, բանտերը լցված են իրադարձություններին առնչություն չունեցող մարդկանցով, դատավճիռների փոխարեն գործում են ինչ-որ հրամաններ։

Մինչդեռ նորընտիր նախագահը ինքն իրեն շնորհավորում (սեպտեմբերի 23) և շնորհավորանքներ է ստանում իր նշանակած նախարարներից և ազդարարում դրանց մասին պետական հեռուստատեսությամբ։ Մնում է, որ մարզպետներից էլ ստանա։ Բնական Է, որ հայ ժողովուրդը չի կարող ապրել ապօրինություններով ձևավորված օրենսդիր և գործադիր իշխանությունների ենթակայությամբ։ Այս վիճակը մարդկանց հասցնելու Է անողոք հակակրանքի ընդդեմ իրենց երեկվա եղբայրների ՀՀ ներկայիս իշխանությունների։

Բ. Արարքցյանի, Ա. Աահակյանի և մյուս պատգամավորների վրա ձեռք բարձրացնողները պետք Է դատարանի առաջ կանգնեն, սակայն պետք Է պա-տասխանատվության ենթարկվեն նաև անմեղքաղաքացիներին ձերբակալած պաշտոնատարները, ձերբակալվածների նկատմամբ բռնարարքներ կատարողները, առանց դատարանի որոշման գրասենյակները ասպատակության ենթարկողները, առանց դատավճռի մարդկանց կալանավայրերում պահողները և ընտրությունների ընթացքում խախտումներ կատարած մարդիկ։

Այսպիսով, մենք ՀՀ-ում ունենք ապօրինի օրենսդիր և գործադիր իշխանություններ։

Դրա հետևանքն Է մեր ժողովրդի տագնապալից վիճակը։

Ո՞րն Է ելքը։

ՀՀ ներկայիս իշխանությունները պետք Է ընդունեն, որ չեն կարող գերազանցել չաուշեսկուներին կամ գամսախուրդիաներին և շտապեն հաշտության եզրեր գտնել սեփական ժողովրդի հետ։ ճիշտ Է, դա որոշ զոհողություններ կպահանջի, բայց չի հանգեցնի ապակայունության և ամեն ինչի կորստյան։

Ապօրինի իշխանություններին պետք Է փոխարինեն ժողովրդի շահերն ար-տահայտող օրինական իշխանությունները։

ճանապարհը արդար ընտրություններն են։ 02.10.96թ.

Պարույր Հայրիկյան

1996–97թ.֊ին «ԱԻՄ» հրատարակչությունը լույս է ընծայել. Ազգային ինքնորոշում միավորում. Կանոնադրություն (քաղվածք)

Բարև Ձեզ, դուք աիմական եք,

Ազգային ինքնորոշում միավորում, կանոնադրություն,

-Պարայր Հայրիկյան. Ազատության երգեր,

-Պարույր Հայրիկյան և այսպես ցմահ,

-ՊարայրՀայրիկյան Անկախության ճանապարհի երեք վավերագրեր։

1997թ.փն «ԱԻՄ» հրատարակչությունը լույս է ընծայելու.

-Ինքնորոշում միավորում, կանոնադրություն,

- Ինքնորոշում միավորում, կանոնադրություն (քաղվածք),

Михаил Хейфещ Военнопленный секретарь. Повесть о Паруйре Айрикяне (отрывки),

ԱԻՄ 10,

- Անկախության ճանապարհին,

Աիմավաններ։

Գիրքն ուղարկված էր տպագրության, երբ Արամ Սարգսյանը մի հանդիպման ժամանակ հիշեցրեց, որ սեպտեմբերի 25-ին ԱՀՄ պատվիրակությունը հանդիպեց Արևմտյան տերությունների և Ռուսաստանի դեսպանների, ԵԱՀԿ դիտորդների խմբի ղեկավար պրն Օսբորնի հետ։ Դեսպանները կիսում էին ընդդիմության ներկայացուցիչների դժգոհությունը ընտրության գործընթացի վերաբերյալ, իսկ Օսբորնը հայտարարեց. «Երկրորդ փուլն անխուսափելի է, որովհետև զինվորները մի քանի անգամ են ընտրություններին մասնակցել»։

Սեպտեմբերի 25-ի երեկոյան տեղի ունեցած իրադարձությունները փչացրեցին ամեն ինչ։

Արգելվում է սույն գիրքը կամ նրա որևէ հատված օգտագործել դատաքննական նպատակներով։

Քաղաքագիտական հրատարակություն

Պարույր Հայրիկյան Սեպտեմբեր. 1996 թվական, Երևան

 

Խմբագիր Սուսաննա Գրիգորյան

Սրբագրիչ Ազգանուշ Սերոբյան

Ձևավորումը Ռուբեն Վարդանյանի

Համակարգչային շարվածքը Անահիտ Կարապետյանի

 

Տպաքանակը 3000։ Չափը 60x801/16։Տպ. 3 մամուլ։

 

Գինը պայմանագրային

Պարույր Արշավիրի Հայրիկյանը ծնվել է 1949 թվականի ՀՈՒԼԻՍԻ 5-ին։

Պրոֆեսիոնալ քաղաքական գործիչ է, 1968-ից Ազգային միացյալ կուսակցության ղեկավար (1969-ից 4 անգամ դատապարտվել է. կալանավայրերում անց է կացրել 17 տարի 11 ամիս)։

1988-ին վտարվել է ԽՍՀՄ-ից. վերջին արտաքսված այլախոհն է և միակը, ում արտաքսող նույն կոմունիստական իշխանությունները ստիպված են եղել հետ ընդունել և արդարացնել։

Վտարանդիության մեջ ճանաչվել է որպես ԽՍՀՄ-ում ազգային ժողովրդավարական շարժումների առաջնորդ ևընտրվել«ժողովրդավարություն և անկախություն» միջազգային կազմակերպության նախագահ՝ 1989-ին Փարիզում և վերընտրվել՝ 1990-ին Պրահայում։ ՀՀ պառլամենտական է 1990-ից (ընտրվել է՝ լինելով տարագրյալ)։ Հայրենիք է վերադարձել 1990-ի նոյեմբերին։ 1991-ի ՀՀ նախագահական ընտրություններում եղել է երկրորդը։ Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողովի պատգամավոր է և Ազգային ինքնորոշում միավորում պատգամավորական խմբակցության նախագահը։

Պարույր Հայրիկյանը անառարկելիորեն նվաճել է քաղաքական առաջնորդի դերը։

Մեզանում նրան են պատկանում այնպիսի պատմական նախաձեռնություններ ինչպիսիք են.

1. անկախություն և ազգային պետականության հիմնադրում,

2. ազգերի ինքնորոշման իրավունքի կիրարկում (Կոմունիստական կայսրությունում «անկախություն հանրաքվեի ճանապարհով» ռազմավարության հեղինակն է),

3. Մայիսի 28-ը՝ որպես ազգային տոնի և Եռագույնը՝ որպես պետական դրոշի ընդունում,

4. «Լենին, պարտիա, Գորբաչով» կարգախոսի և«Արցախի հարցը պետք է լուծվի Մոկվայի բարյացակամությամբ» մոլորության փոխարինումը «Արցախին ինքնորոշում» և «Արցախին կարող է օգնել միայն Անկախ Հայաստանը» ռազմավարական դիրքորոշմամբ,

5. Աստվածահաճո՝ իրավական և ժողովրդավարական Հայաստան ստեղծումը

ա. ազգային համաձայնությամբ սահմանադրության ընդունումով,

բ. իշխանությունների աարանջատմամբ, մասնավորապես, նախագահական պաշտոնի հիմնադրմամբ,

գ. գործադիր իշխանությունների, նախագահի, մարզպետի, քաղաքապետի, գյուղապետի ուղղակի ընտրություններով,

6. ազգային բանակի շուտափույտ ստեղծում,

7. սահմանադրական իրավունքների պաշտպան Սահմանադրական դա-տարանի հիմնադրում,

8. և վերջապես, քաղաքականության մեջ քրիստոնեավարական գործելակերպի որդեգրում։

Քաղաքական գործունեության 30-ամյա փորձառություն ունեցող Հայրիկյանը այսօր էլ շարունակում է հարստացնել հայ քաղաքագիտական միտքը։

Հ 305 Սեպտեմբեր, 1996 թվական, Երևան.-Եր.։ ԱԻՄ, 1997. 48էջ։

 

Որոնում

Վերջին տեսանիւթեր

?>?>