- Պարոն Պապյան, ՀՀ էներգետիկայի նախարար Արմեն Մովսիսյանն օրեր առաջ հայտարարեց, թե Հայաստանն Իրանից ավելի մատչելի գնով գազ չի կարող ստանալ, նույնիսկ կոնկրետ թիվ նշեց՝ 1000 խորանարդը՝ 400 դոլարով: Մինդեռ Հայաստանում Իրանի արտակարգ և լիազոր դեսպան Մուհամմեդ Ռեիսին հայտարարեց, թե Հայաստանն ու Իրանն այս թեմայով բանակցություններ երբեք չեն ունեցել: Այն դեպքում երբ պարզ է, որ Հայաստանն Իրանից չի կարող գազ ստանալ, ի՞նչ նպատակ է հետապնդում այս հայտարարությունը:
- Իրանից գազ ստանալու հնարավորություն չկա: Կա երկու խնդիր՝ Իրան-Հայաստան գազամուղը, գազատարը պատկանում է Ռուսաստանին, հետևաբար այդ գազը չի կարող հասնել Հայաստան: Մյուսն այն է, որ այդ գազի բաշխիչ խողովակային ցանցը նորից «Հայռուսգազարդ»-ինն է, այսինքն «Հայ»-ը էլ չկա՝ «Գազպրոմ»-ինն է: Հիմա ի՞նչ եք կարծում, արդյո՞ք ռուսները թույլ կտան իրենց շուկայում ուրիշ մեկը գա և ավելի էժան գնով գազ տա... դա հնարավոր չէ՝ անկախ նրանից, թե ինչ գնով կտան պարսիկները: Իրանը կարող է էժան տալ, կարող է չտալ, որովհետև Հայաստանի սպառումն իր համար մի մեծ բան չէ, կարող է ուղղակի, քաղաքական նպատակահարմարությունից ելնելով, էժան տալ, բայց խնդիրն այն է, որ սպառողին դա հասնել չի կարող:
- Իսկ իրանական կողմն այդ ամենը չի՞ հասկանում, որ արդեն երկրորդ անգամ դեսպանի մակարդակով նման հայտարարություն է հնչում: Ի՞նչ ենթատեքստ եք տեսնում, ինչո՞ւ է հիմա Իրանն այդ մասին խոսում:
- Այստեղ հարցն այն է, որ պարբերաբար հնչում է հայկական կողմի տեսակետը, որ Իրանը գազը տալիս է ավելի թանկ գնով: Ստացվում է, որ Իրանը մեղավոր է: Իրանն էլ ասում է, որ եղբայր, մենք պատրաստ ենք ավելի էժան գնով տալու, իսկ դուք պատրա՞ստ եք առնելու: Դեսպանը հասկանում է, որ Հայաստանը չի կարող առնել, բայց ասում է, որ պատրաստ է: Խոսքն այստեղ մեղավորութան և պատասխանատվության մասին է գնում, պարզապես նպատակն է ցույց տալ, որ մեղավոր չէ:
- Լավ, առհասարակ ինչպե՞ս եք գնահատում «Հայռուսգազարդ»-ին պատկանող 20 տոկոս բաժնեմասի վաճառելը «Գազպրոմ»-ին։ Նախարարը մեկնաբանում է, թե սա պարտքի դիմաց է տրվում, այսինքն՝ հերթական գո՞ւյքն է պարտքի դիմաց:
- Պարբերաբար գույք է տրվում պարտքի դիմաց, բայց ամենաանընդունելին ու ցավալին այն է, որ ոչ ոք չի կարող իմանալ որ պարտքի դիմաց: Նախարարաներից շատ շատերն ընդհանրապես տեղյակ չեն, մեկն ասում է 150 միլիոն է, մյուսը, թե՝ 300 միլիոն: Սա խիստ աընդունելի ոճ է, որովհետև դա մերն է... Այն, ինչ որ տվեցին Հայաստանի իշխանությունները Ռուսաստանին, այսինքն այդ 20 տոկոսը՝ դա Հայաստանի իշխանություններինը չէ, դա քաղաքացիների սեփականությունն է: Պետք է իմանանք՝ այդ պարտքն ինչից է կուտակվել, մեզ որևէ պարզաբանություն չի տրվել։ Եթե այդպես լինի, ռուսները պարբերաբար կասեն, որ գազի գինը բարձրացնում են և պարբերաբար ինչ-որ բաներ կուզեն, վաղը կարող է ասեն՝ Օպերայի կամ Մատենադարանի շենքը տվեք: Բայց եթե այդպես է, ուրեմն այս 20 տարվա մեջ պետք է ստեղծեինք այլընտրանքային աղբյուրներ նույն ատոմակայանի խնդրով:
Այսօր փաստորեն ռուսները և՛ էներգետիկ, և՛ գազային համակարգի սեփականատեր են, այսինքն գազի այլընտրանքը էլեկտրաէներգիան է, այսինքն եթե մենք գազն էինք ծախում, էլեկտրականությունը գոնե չպետք է վաճառեինք և հակառակը: Իսկ մենք, այսպես ասած, բոլոր ձվերը դրեցինք նույն զամբյուղի մեջ և այսօր մենք ստանում ենք դրա պատասխանը: Եվ ավելի վատ է լինելու, ռուսները առևտրի համաշխարհային կազմակերպությանը խոստացել են (դա պարտավորություն է) մինչև 2020 թվականը՝ ամենաուշը, ազատականացնել, այսինքն, որ կոչվում է «ներքին ռուսական գներ»՝ դա չի լինելու, հիմա էլ պարզ չէ, թե դա ինչ է, բայց դա չի լինելու՝ հստակ: Հետևաբար մենք ոչինչ չենք շահելու, իսկ եթե անգամ շահելու ենք ինչ-որ մի բան, դա լինելու է մի քանի տարվա համար միայն:
Աղբիւր՝ 1in.am