Որոշ բարեկամներ դժգոհում են, որ մենք մեր հրապարակային հանդիպումների մասին նախօրոք պատշաճ չենք իրազեկում։ Ուրբաթ օրը՝ յունուարի 10-ին ժամը 16-ին մի այդպիսի հանդիպում ունենք՝ միայն հանդիպում։ Այդտեղ կքննարկենք, յաջորդ հանդիպման, գուցէ եւ հանրահաւաք-երթի հարցը յունուարի 24-ի համար։ Նոյն օրը «ՀԱՅԱՍՏԱՆՆ ԱՌԱՆՑ ՔԱՂԿԱԼԱՆԱՒՈՐՆԵՐԻ» միջոցառում էլ է լինելու։ 100 տոկոսանոց է մեր աւանդական Ազատութեան օրուայ՝ փետրուարի 18-ի, հանրահաւաքը՝ նոյնպէս ժամը 16։00-ին։ Այդ օրը մի բացառիկ խորհուրդ է կրում իր մէջ։ Այնպէս որ նախապատրաստուենք։ Հրաւիրում ենք բոլոր ոչ բարդոյթաւորուածներին ու ազգի ճակատագրով իսկապէս մտահոգ մարդկանց։

Այս օրը իմ լաւագոյն օրերից մէկն էր...

Չնայած սառնամանիքին մոտ հարիւր հոգի (մի փոքր պակաս) եկել էին հանդիպման եւ մասնակցեցին երթին։ Իսկապէս անտանելի ցուրտ էր ու քայլերթն անելու վերջնական որոշումն ընդունեցի այն բանից յետոյ, երբ ներկաներն առանց առարկութեան ասացին, որ պէտք է։ Ես նախապէս շնորհակալութիւն յայտնեցի մանաւանդ նրանց, ովքեր ցրտի պատճառով կարող է ստիպուած լինէին մինչեւ վերջ չմնալ։ Եւ ճիշտ արեցի, որովհետեւ հրապարակ վերադարձան հազիւ 50-ը։

Մերոնք հիացած էին մանաւանդ նրանով, որ ողջ ճանապարհին, իսկ դա երւի երեք կմ կլիներ, ոչ ոք՝ ոչ մի քաղաքացի դէմ չէր արտայատուել մեր կոչերին ու կարգախօսներին։ Երկու նոր կարգախօս էին աւելացել՝ գազագիր-ղազագիր բառախաղով։ Նորոյթներից էր՝ <<գազի համաձայնագիրը մտրակն էր, հետեւաբար նրա դէմ պայքարելը բաւարար չէ։ Պէտք է դահիճի դէմ պայքարել եւ ոչ դահճի գործիքի>>։ Սկզբում Սեւանը առաջնորդութեամբ միասին աղոթեցինք, յետոյ ես, Աշոտը եւ Սեւանը կատարեցին Մեր Հայրենիքը (մեր տարբերակով), ողջունեցինք նախախորհրդարանի երթաւորներին, համերաշխութիւ յայտնեցինք հացադուլ անող Շանթին ու մենք էլ ճանապարհ ընկանք։ Որոշել ենք յաջորդ հանդիպումն անցկացնել եկող տարուայ յունուարի 10-ին ժամը 16։00-ին։ Մինչ այդ կորոշենք դա վերածե՞լ հանրահաւաքի թէ թողնել պարզ հրապարակային հանդիպում։

Վերջում հրապարակում մեզ մոտեցաւ նախկին օգնականս Տաթեւը։ Բոլորի համար հաճելի անակնկալ էր։ Մի քանի տարի է ԱՄՆ-ում է։ Վերջում մնացածներով պայմանաւորուեցինք, որ ամսի 6-ին միասին կնշենք Սուրբ Ծնունդը։

Հայ ժողովրդի հիմնական մասը, հաւանաբար, հարցին անդրադառնալով առողջ բանականութեան տեսանկիւնից, համեմատելով տնտեսական կարողականութինները, արժեքային համակարգերը (դրանց առկայութիւնն ու բացակայութիւնը) եւ Հայաստանի ինքնիշխանութեան ապահովման երաշխիքները, իր հոգու խորքում դէմ է տրամադրուած Մաքսային Միութիւն կոչուած նախագծին։ Յոկտեմբերին եւ այս օրերին համահայաստանեան ընդգրկումով իրականածուած հարցումների արդիւնքներն այդ են ցոյց տալիս։

Միաժամանակ, Հայաստանեան կուսակցութիւններից միայն մի քանիսն են ազդարարել, որ դէմ են Մաքսային Միութեանը։ Ուշագրաւ է, որ գազի վերաբերեալ համաձայնագրերի դէմ կռիկ տուող խորհրդարանական 4 ուժերից երեքը ուղղակի կամ անուղղակի նոյնպէս կողմ են Հայաստանի անդամակցութեանը ՄՄ-ին։ Բացառիկ անհեթեթ իրավիճակ. դէմ են ՄՄ հետեւանք, ՄՄ-ի ածանցեալ, ՄՄ-ի առարկայական դրսեւորում եւ շարունակութիւն գազի համաձայնագրերին, սակայն կողմ են այդ ամենը ծնող ՄՄ-ին (ռուսական իմպերիալիստական մտքի դրսեւորմանը)։ Տունը զուգարան դարձնելուն կողմ են, բայց այդ զուգարանի օգտագործմանը՝ դէմ։

Շարունակւում է <<կգբ>> գաղտնի գործակալական ցանցի ինքնաբացայայտումը՝ <<լիւստրացիան>>։ Երբ տարիներ առաջ մի յայտնի ռուս պաշտոնեայ ազդարարում էր, որ Հայաստանի հետ ռուսական կայսերապշտութիւնը որեւէ խնդիր չունի, ոմանց թւում էր, թէ դա հերթական պոռոտախօսութիւն է։ Մեր օրերում պարզ դարձաւ, որ, իսկապէաս, 7 տասնեակից աւելի հայաստանեան կուսակցութիւնները, աննաշան բացառութեամբ, ռուսական իմպերիալիզմի գրպանում են (աջ կամ ձախ)։ Նրանց տրամա դրութեան տակ է եւ նրանց է սպասարկում նաեւ հայ <<ազատ մամուլը>>(միայն մի քանի բացառութիւններով)։ 
Այսօր ինձ հարաւիրած մամուլի ակումբներից մէկում ասուլիսին միայն երեք լրագրողների ներկայութիւնը ակումբի պատասխանատուն բացատրեց բազմաթիւ այլ միջոցառումների ու ասուլիսների առկայոկւթեամբ։ Իրականում, պիտի յիշենք, որ Հայաստանում անկախ լրատուամիջոցների թիւը գնալով նուազում է լաւագոյն դէպքում փոխարինուելով <<կուսակցական ազատ մամուլով>>։ 
Աշխահում կուսակցութիւնները միմիանց ընդդիմանում են նախ եւ առաջ <<ստրատեգիաւան >> կողմնորոշումներով։ Հայաստանում հակառակն է. խորհրդարանում իրար հետ օրախնդիր հարցով մարտնչում են <<ստրատեգիական>> խնդրում իրար դաշնակից ուժերը։ 

Ես մենակ էլ պիտի անեմ եւ կանեմ իմ անելիքը եւ դա շարքային ակնահաճոյ խենթութիւն չի լինի, սակայն սպասում եմ, որ չբթաց՚ածները չգոհանան դիտորդական-սպսողական հոգեվիճակով։ Իմանաք, որ դա մեր օգտին չէ։ Արդէն ՄՄ-ին դէմերի տոկոսը նուազում է, որ նոյնն է՝ նուազում է ազատ ու անկախ Հայաստանի
հաւատաւորների բանակը։ Մի բան, որ հայութեան վերջին կռուանն է, մեր վերջին պաշտպանագիծը։

Սարասափելի է, երբ Հայաստանի նախագահ է եղել մէկը, ով չնայած իր զառամեալ տարիքին, իր գնահատմամբ, չի հասկանում հակառուսականի եւ հակակայսերականի տարբերութիւնը։ Եթէ այդ մոլորեալի (լաւագոյն դէպքում) գնահատմամբ Ռուսաստանից սահմանազատուելու ամեն փորձ հակառուսական դրսեւորում է, եւ դա հայ ժողովրդին խորթ երեւոյթ է, ապա այդ կրկնակի մոլորեալին պիտի յիշեցնենք, որ իր <<նախագահութեան>> օրոք հայ ժողովուրդը իրեն որպէս հակառուսական դրսեւորել է՝ 1991թ. սեպտեմբերին 94 տոկոսով ոչ է ասել ռուսական կայսրութեանը, բայց ոչ Ռուսաստանին ու ռուս ժողովրդին։ Նա այդ 94 տոկոսը չի յիշում, որովհետեւ ոչ մի կապ չուներ ոչ անկախութեան եւ ոչ էլ ինքնորոշման՝ ժողովրդավարութեան գաղափարների հետ։ Ազատ Արշակեանը մի առիթով ասաց. <<Ռուս կայսերապաշտները իրենց ճորտերից պահանջում են ռուսական կեղտի մասին էլ դրական արտայայտուել։ Իրենք կարող են քննադատել, դատապարտել, բայց ստրկացուածները նոյնիսկ ամենաակնյայտ բացասականի մասին, եթէ ռուսական է, միայն լաւ պիտի արտայայտուէն>>։ Այդ <<նախագահը>>, հաւանաբար, նման հոգեվիճակի հասածներից է։ Չակերտների մէջ եմ վերցրել, որովհետեւ 1996թ. ինքը բոլորին հասկացրեց, թէ իր որ որակների համար էին 1991 թուականին իր <<նախագահ>> դառնալը սեւ դրոշներով ընդունում ողջախոհ մարդիկ։

ԱՒԵԼԻ ՄԱՆՐԱՄԱՍՆ ԴԵԿՏԵՄԲԵՐԻ 28-Ի ՀԱՆՐԱՀԱՒԱՔ- ԵՐԹՈՒՄ։

Այսօր մամուլի ասուլիսց յետոյ 7-8 աիմականներով որոշ ժամանակով միացանք ԱԺ մուտքի մոտ հաւաքուածներին։ Մէկ ժամից պակաս մնացի. խնդրի վերաբերեալ ասելիքս ասուլիսում մատուցել էի եւ մրսում էի, հաւանաբար երեկուայ ճանապարհից ու թեթեւ հագնուած լինելու պատճառով։ Այնուամենայնիւ խիստ տհաճ պահեր ապրեցի։ Մարդուն <<բերման ենթարկելը>> արդէն առօրեական երեւոյթ է դառնում։ Խորհում էի, որ վերջին ամիսների անպտուղ ձերբակալութիւնները պիտի վերակողմնորոշած լինէին ոստիկանութեան պատասխանատուներին, բայց պարզւում է, հակառակն է տեղի ունենում։

Խաղաղ ցոյցի մասնակցին այնպէս են վրայ տալիս, ասէս, վտանգաւոր ահաբեկիչ են բացայայտել։ Այսօր նաեւ ատելութիւն էի տեսնում. չարդարացուած ատելութիւն։ Եւ ու՞մ հանդէպ. այն մարդկանց, ովքեր աւելի լաւ Հայաստա՞ն են ուզում։ Առաջին հայացքից կարելի է մտածել, թէ պարզ բռիութիւն է, բայց չմոռանանք, թէ ինչ երկրում ենք ապրում... եւ վաղուց։ Եւ բռիութիւնը եւ մարդկայնութիւնը վերեւից եկող հրամանով են արւում։ Մնում է հասկանալ, թէ որն է վերջնական նպատակը։ Վախեցնե՞լ ու զսպել արժանապատիւ գործնականութիւ՞նը։ Հօգնեցնե՞լ։ Այդ պահին թուլացնել բողոքի դրսեւորու՞մը, կազմալուծե՞լ բողոքը ու բարոյալքել մարդկա՞նց։

Թերեւս այդ ամենը այս կամ այն չափով կայ, սակայն այսօր կռահեցի, որ այս ամենը մեծ <<ռազմավարական>> նպատակի բաղադրիչներն են։ Կոմունիստական <<երկաթէ վարագոյրը>> իր նողկալիութեամբ յանդերձ արտագաղթը սահմանափակող դեր էր կատարում։ Հիմա չկայ այդ արգելքը, մնում է ամեն կերպ նպաստել արտագաղթողների թուի աճին։ Իսկ նպաստելու լաւագոյն ձեւն այն է, որ հնարաւորին չափ շատ մարդ դառնանայ ու հիասթափուի Հայաստանից՝ մանաւանդ քաղաքացիներին պաշտպանելու կոչուած ոստիկանից ու զինուորից։ Առերեւոյթ ընդամենը հրամայում են՝ փոխանցում են վերեւից ստացուած հրամանը՝ խիստ լինել ցաուցարարների հետ, բայց ամենավերեւից հրամանն իջեցնողը գիտի, որ մէկ նպատակ կայ՝ դատարկել Հայաստանը, կոտրել նրա արժանապատիւ քաղաքացիներին։ Բռնամիջոց կիրառող դժբախտ ոստիկանն ու նրան հրամայող ոչ պակաս դժբախտ պետը չեն էլ հասկանում, որ իրենց ու իրենց երեխաների տունը քանդելու դաւադրութեանն են սպասաւորում։

Վարդան Յարութիւնեանը շնորհակալ գործ է կատարում։ Գիրք է պատրաստում հայ այլախոհների, այդ թւում ազգային ազատագրական պայքարի նուիրեալների մասին՝ հրապարակելով նրանց դատավճիռներն ու որոշ մէկնաբանութիւններ։ Կարծում եմ, ինքը դէմ չի լինի, որ ներկայացնեմ այսօր իրենից ստացածս հարցերը եւ պատասքանս։

<<Պարույր, հարց գրքի համար: ի՞նչն էր պատճառը, որ դուք 70թ. դատավարության ժամանակ չհայտարարեցիք, որ ԱՄԿ-ական եք: ինչքան հասկանում եմ ԿԳԲ-ն դա գիտեր: ակնհայտ էր քո, Շահենի ու Ստեփանի կապը: թե՞ ես սխալվում եմ եւ դուք այդ մասին հայտարարել եք>>:

1970 թուականի դատավարութեան եւ նախաքննութեան ժամանակ ԱՄԿ-ն (Ազգային Միացեալ կուսակցութիւնը) մեր հիմնական գաղտնիքն էր։ ԱՄԿ կազմակերպական գործունէութեան նոր փուլն սկսւուել էր 1968 թ.-ի կալանաւորումներից յետոյ։ Այդ կալանաւորումները պարտաւորեցնում էին չկալանաւորուածներին փոխարինել նրանց։ Շրջանառութեան մէջ էր` <<ամեն կալանաւորուածի փոխարէն 10 նոր ամկ-ական>> կարգախօս կոչը։ Ընդամենը 3-4 ամսում ԱՄԿ գործող յատուածում կային 15-ից աւելի մասնաճիւղեր 64 ընդհատակայիններով։ Նրանցից 12-ը երդուեալ ԱՄԿ-ականներ էին դարձել 1969թ. փետրուարի 18-ին, երեքը՝ Ազատ Արշակեանը, աղջիկների խմբի ղեկավար Էլիզա Մարգարեանը եւ ես արդէն հներից էինք՝ 1967 թուականից։ ԱՄԿ-ն գաղտնի՝ ընդյատակեայ կազմակերպութիւն էր ու նրա մասին խօսելը դաւաճանութեան հաւասարազօր մի բան էր։ Մենք գիտէինք, որ այլ ԱՄԿ-ականներ էլ կան. ես անձամբ ճանաչում էի Ստեփանի խմբի անդամներից մի քանիսին, սակայն նրանք հետագայում որեւէ գործի չմասնակցեցին։ Մենք իրաւունք չունէինք խախտելու ԱՄԿ գաղտնիութեան դրոյթը։ 1969 թ. կալանաւորուածները սխալներ թոյլ տուել են, սակայն մի հարցում անբասիր էին. ոչ ոք չէր ասել, որ <<Երկունք>>, <<Ցասում>> եւ <<Այգ>> կազմակերպութիւնները ԱՄԿ մասնաճիւղեր են։

ԱՄԿ-ն ընդյատակից հանելու եւ բացայատօրէն հանրաքուէի մասին խօսելու գործելակերպը մենք որդեգրեցինք 1974թ. իմ եւ Աշոտ Նաւասարդեանի երկրորդ կալանքի ընթացքում4 երբ ՊԱԿ-ի բանտում գաղտնի կապ հաստատելով նաեւ ԱՄԿ խորհրդի միւս կալանաւորուած անդամ Ազատ Արշակեանի հետ, որոշեցինք կալանաւորուածներով, այսինքն՝ բացայայտուածներով հրապարակայնօրէն անկախութեան հանրաքուէի իրաւունք պահանջել հայ ժողովրդի համար։ Այդ ժամանակ ես արդէն ԱՄԿ ընտրուած ղեկավարն էի եւ իրաւունք ունէի միւս պատասխանատուների հետ նմանօրինակ որոշում ընդունել։

Անցեալ ուրբաթ օրուայ համեստ հրապարակային հանդիպումից յետոյ առաջարկ եղաւ մէկ ժամ շուտ սկսել հանդիպումը, բայց ի վերջոյ ոչինչ չփոխեցինք, հաշուի առնելով այն, որ մենք թոյլտւութիւն ենք ստացել ժամը 5-ի համար։ Այսօր՝ մենք պատշաճ կերպով չենք իրազեկել մեր կողմնակիցներին. այդ պատճառով այսօրուայ միջոցառումն ինձ համար ոչ թէ հանրահաւաք է, այլ հրապրակային հանդիպում այն եւրոպամետ հայերի հետ, ովքեր գւրծնական տրամադրուած լինելով կկամենան առանց յատուկ հրաւէրի գալ հրապարակ։ 
Միւս օրն է մեզ հետաքրքիր զարգացում սպասում։ Հաւանաբար համատեղ յայտարարութիւն կհնչեցնենք Նախախորհրդարանի հետ քայլերթից (կամ քայլերթերից ) առաջ։ Չորեքշաբթի բաւական հաճելի երեկոյ ունեցանք նրանց ներկայացուցիչների հետ։

Նոր հարցումների կէսն արուած է։ Չնայած արդիւնքներն առաջին հայացքից խանդավառող չեն՝ աճել է մաքսայինի կողմնակիցների տոկոսը, բայց ուրբաթ ժամը 5-ին հրաւիրելու ենք լրագրողների հենց հրապարակում նախնական տուեալները ներկայացնելու համար։ Մարդիկ երեկ մինչեւ ուշ գիշեր մուտքագրում էին արդիւնքները։ 

Պատրաստուենք շաբաթ օրուայ (ժամը 15։00) հանրահաւաքին ու երթին։
Հայաստանի քաղաքացիները, հայ մարդիկ պիտի իմանան, որ քաղաքակիրթ աշխարհի հետ մերձենալու իրենց ձգտումների իրականացման համար ունեն ոչ միայն անցեալ դարի բոլշեւիկեան կառափնարաններով անցած նուիրեալների օրինակ, այլեւ կայուն եւ հստակ հենակէտ՝ առանցք։ 
Ամեն շաբաթ օր ժամը երեքին Ազատութեան հրապարակում ի մի կգան 5 կամ 500 000 ազատասէր, արդարասէր, ապժանապատիւ հայեր շարունակելու նորօրեայ՝ 4 տասնամեակից աւելի տեւած, մարկանց իրաւոնքների վրա խարսխուած մեր ժողովրդի պայքարը յանուն Հայաստանի ամբողջական ինքնիշխանութեան։
Այս շարքի բարձրակէտն է լինելու հայ ժողովրդի ազատասիրութիւնը խորհրդանշող աւանդական փետրուարի 18-ի համազգային հանրահաւաքը։ Ինչու՞ փետրուրի 18-ի , կգրեմ առանձին։

Նախորդ հարցման արդիւնքները

Այսօր մեր պատուերով հարցում է սկսուել՝ հասարակական կարծիքի ուսումնասիրութիւն, Հայաստանի արտաքին կողմնորոշումների վերաբերեալ։ Խնդրեցի մանրամասները ներկայացնել։ Ինքս էլ ձեզ եմ փոխանցում։ Հարցուելու են 2000 հոգի Հայաստանի 10 մարզերի 21 քաղաքներում եւ Երեւանում։ Կանայք 55 %-ն են, տղամարդիկ 45 %-ը։ Տարիքային խմբերը նոյնպէս բաժանուած են ըստ %-ների։ Հարցաթերթիկն առաւելագոյնս պարզեցրել են։ Ահա այն

1. ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԻՆՉՊԻՍԻ՞ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹԻՒՆՆ Է ՁԵԶ ՀԱՄԱՐ ՑԱՆԿԱԼԻ 
   1. ԵՒՐՈՊԱԿԱՆ ՄԻՈՒԹԵԱՆ ՀԵՏ
   2. ՄԱՔՍԱՅԻՆ ՄԻՈՒԹԵԱՆ ՀԵՏ
   3. ԱՅԼ ՊԵՏՈՒԹԵԱՆ ՀԵՏ
   4. ՈՉ ՄԻ ՊԵՏՈՒԹԵԱՆ ՀԵՏ
   5. ՉԵՄ ԿՈՂՄՆՈՐՈՇՒՈՒՄ

1. ԵԹԷ ԸՆՏՐՈՒԹԻՒՆ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ԼԻՆԷԻՔ ՄԻԱՅՆ ԵՐԿՈՒ ՄԻՈՒԹԻՒՆՆԵՐԻ ՄԻՋԵՒ, Ո՞Ր ՄԻՈՒԹԵԱՆ ՀԵՏ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹԻՒՆԸ ՆԱԽԸՆՏՐԵԼԻ ԿՀԱՄԱՐԷԻՔ
   
   
   1. ԵՒՐՈՊԱԿԱՆ ՄԻՈՒԹԵԱՆ
   2. ՄԱՔՍԱՅԻՆ ՄԻՈՒԹԵԱՆ 

Առերեւոյթ պարզութեամբ հանդերձ այս հարցումը հնարաւորութիւն է տալու հստակ պատկերացնել, թէ տարիքային որ խումբը ինչպիսի դիրքորոշում ունի, որ բնակավայրում ինչպիսի կարծիք կայ (սա բաւական մոտաւոր), այլընտրանքի բացակայութեան պայմաններում որ կողմ են հակուած չկողմնորոշուողները եւ անկախականները եւ այլն։

Արդէն 400 պատասխան ստացուած է Երեւանից ու Արմաւիրի մարզից։ Ասում են, աւելացել է ․․․ բայց չեմ ոզում առաջ ընկնել։ Հաւանաբար ուրբաթ օրը ներկայացնենք արդիւնքները։

Հայ մարդիկ, ազնիւ մարդիկ, մի թերագնահատեք չարի սպասաւորների գւրծերը։ Դուք կարող է ուժեղ լինելով արհամարհեք-անցնեք, բայց միւսները, մանաւանդ, նոր կեանք մտնողներն, ընկնում են ազդեցութեան տակ ու իրենք էլ դառնում չարի խաղալիք։ 

ԱԻՄ-ականներ, պաշտոնական տուելներւով 20 000-ից աւել ենք։ Դա թիւ է․ բայց այսօր միայն մենք չենք ազգային ու համամարդկային արժեքների հետեւորդները։ Չպէտք է յուսահատուենք։ Յիշեք 87թ.-ին ազգային (նաեւ արցախեան-ինքնորոշման) շարժման սաղմնային փուլում մենք ընդամենը 5 հոգի էինք։ ԱԻՄ-ն ստեղծուեց, «Անկախութիւն» շաբաթաթերթը լոյս տեսավ։ Մեծ մասը չէին հասկանում կամ դէմ էին։ «Իշխանութիւններն» էլ՝ կոնկրետ Դեմիրճեանը, ասում էին՝ Հայրիկեանին կախել է պէտք, որովհետեւ անկախութիւն է ուզում։ Բայց գնացինք առաջ, չէ՞։ 5-ը դարձաւ 50, 50-ը 500 եւ որքան էլ փորձեցին «լենին-պարտա- գորբաչով»-ով շեղել ու ինձ էլ 4-րդ անգամ կալանաւորեցին ու արտաքսեցին Եթովպիա, երկրաշարժ սարքեցին, մէկ է, իրականացաւ մեր նպատակը՝ժողովուրդը 94 տոկոսով «այո» ասաց։ 

Դրանից յետոյ չարի սպասաւորները վարպետօրէն օգտագործելով նաեւ մարդկային արատներն ու թուլութիւնները՝ ընչաքաղցութիւն, նախանձ, բարդոյթներ, իշխանատենչութիւն, իշխանութեան բերելով իրենց մարդկանց մեզ փորձում են ետ տանել։ Ի՞նչ, պիտի յանձնուե՞նք։ Յիշենք Չերչիլի խօսքերը՝ երբեք, երբեք չյանձնուել։ 

Ուրեմն ամենքս մեզ համարենք մշտարթուն զինուոր եւ ամեն օրը՝ պայքարի ամենավճռական օրը։ 

Գործերի մասին առանձին կգրեմ։ Հաւանաբար միայն 14-ին (ժամը 15-ին) հրապարակում հանդիպենք։ Երթի թոյլտւութիւնն էլ կայ։ 13-ին, կարծում եմ, ճիշտ կլինի միայն ներկայացնել նոր հարցման արդիւնքները։ Տեսնես, այս քայլերից ու պետական քարոզչութիւնից յետոյ ինչպիսին են տրամադրութիւնները։ Մեր միակ մխիթարութիւնը մնաց հասարակական կարծիքը։ Դա էլ կորցնենք, վերջ․․․

Իմիջայլոց, հանրահաւաքի ժամանակ էն անշնորքի՝ (Նախալեան, կարծեմ) վերաբերեալ միջոցներ ձեռնարկելու կոչին, ընթացք չեմ տալիս, ոչ կոչն արհամարհելու պատճառով։ Պարզապէս էդ լկտիին երեւի բացատրել են, որ իր գրածը (ցաւում է, որ ինձ չեն կարողացել սպանել) քրեօրէն հետապնդելի է ու քանի որ բոլոր ամբարտաւանների նման վախկոտ է, իր գրածը ջնջել է։ Համենայն դէպս տղաները չգտան։ Դրա նմանները մէկը չեն, երկուսը չեն։ Մարդիկ ասում են՝«շան տեղ մի դրեք», բայց մենք ասենք՝ Աստուած իրենց հետ։